معرفی جاذبه های گردشگری ارزروم ترکیه

تصور کنید به جای شهرهای شلوغ و شناخته شده ترکیه مانند استانبول یا آنکارا به دنبال تجربه ای متفاوت در دل آناتولی شرقی هستید؛ جایی که تاریخ فرهنگ و طبیعت در هم آمیخته اند و فرصت های بی نظیری برای کشف و ماجراجویی ارائه می دهند. ارزروم شهری کوهستانی با قدمتی دیرینه دقیقاً همان مقصدی است که می تواند این نیاز شما را برآورده کند. این شهر که در مسیرهای تجاری و استراتژیک قرار داشته شاهد تمدن های مختلفی بوده و مجموعه ای غنی از آثار تاریخی مذهبی و طبیعی را در خود جای داده است. اگر علاقه مند به آشنایی با گذشته آناتولی لذت بردن از ورزش های زمستانی در سطح جهانی یا صرفاً تجربه زندگی در شهری با حال و هوای سنتی تر ترکیه هستید ارزروم گزینه ای ایده آل خواهد بود. این راهنما به شما کمک می کند تا با مهم ترین جاذبه های این شهر آشنا شوید و سفر خود را به بهترین شکل برنامه ریزی کنید.

معرفی شهر ارزروم ترکیه

ارزروم مرکز استان ارزروم در منطقه آناتولی شرقی ترکیه یکی از بزرگترین شهرهای این بخش از کشور است. این شهر با جمعیتی قابل توجه در مسیری ارتباطی مهم بین آنکارا استانبول و مناطق شرقی تر قرار گرفته است. نام «ارزروم» ریشه در عبارت «ارض الروم» به معنای «سرزمین رومیان» دارد که نشان دهنده قدمت و تاریخ پرفراز و نشیب آن است. ارزروم به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در ارتفاعات دارای آب و هوایی کوهستانی است. زمستان های آن سرد و پربرف و تابستان هایش معتدل و دلپذیر است. این ویژگی آب و هوایی ارزروم را به مقصدی محبوب برای ورزش های زمستانی به ویژه اسکی در کوه پالان دوکن تبدیل کرده است. علاوه بر جاذبه های طبیعی ارزروم گنجینه ای از آثار تاریخی مربوط به دوره های مختلف از جمله سلجوقیان و عثمانی ها را در خود جای داده که آن را به شهری جذاب برای علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ تبدیل می کند. نزدیکی به مرزهای شرقی ترکیه نیز باعث شده تا این شهر برای گردشگران ایرانی نیز مقصدی قابل دسترس و جذاب باشد.

جاهای دیدنی ارزروم

مدرسه یاقوتیه

مدرسه یاقوتیه یکی از برجسته ترین بناهای تاریخی ارزروم است که قدمت آن به قرن چهاردهم میلادی بازمی گردد. این بنا به دستور خواجه یاقوت یکی از فرمانداران ایلخانی در منطقه ساخته شده و نام خود را نیز از او گرفته است. هدف اصلی از احداث این مدرسه آموزش علوم دینی و اسلامی بوده است. معماری مدرسه یاقوتیه نمونه ای درخشان از هنر سلجوقی و ایلخانی است که با تزئینات سنگی زیبا و مناره های بلند خودنمایی می کند. این بنا طی سال ها مرمت و بازسازی شده و امروزه به عنوان موزه ای مردم نگاری مورد استفاده قرار می گیرد. بازدیدکنندگان می توانند در این موزه با آداب و رسوم پوشاک و شیوه زندگی مردم منطقه ارزروم در گذشته آشنا شوند. مدرسه یاقوتیه نه تنها یک اثر تاریخی مهم بلکه نمادی از گذشته فرهنگی و آموزشی ارزروم محسوب می شود و سالانه گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند.

مدرسه منار دوقلو

مدرسه منار دوقلو که به نام «چifte Minareli Medrese» نیز شناخته می شود یکی دیگر از شاهکارهای معماری سلجوقی در ارزروم است. این بنا که ساخت آن به اواخر دوره سلجوقیان روم در قرن سیزدهم (حدود سال ۱۲۶۵ میلادی) نسبت داده می شود به خاطر دو مناره بلند و باشکوه خود که در دو طرف ورودی اصلی قرار گرفته اند شهرت دارد. کتیبه ای در این مدرسه نشان می دهد که ساخت آن به دستور هوداوند خاتون دختر سلطان کیقباد اول سلجوقی انجام شده است. مدرسه منار دوقلو در گذشته به عنوان یک مرکز آموزشی مهم برای علوم دینی و سایر رشته ها کاربرد داشته است. معماری بنا با تزئینات سنگی پیچیده حجاری های زیبا و کاشی کاری های چشم نواز نمونه ای بی نظیر از هنر دوره سلجوقی است. این مدرسه امروزه یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ارزروم به شمار می رود و بازدید از آن برای درک عمق تاریخ و هنر این شهر ضروری است.

سه مقبره

مجموعه سه مقبره یا «اُچ کومبتلر» (Üç Kümbetler) در ارزروم شامل سه بنای آرامگاهی تاریخی است که از نظر معماری دارای اهمیت فراوانی هستند. این مقبره ها که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند نمونه هایی از معماری آرامگاهی در آناتولی به ویژه در دوره سلجوقی و پس از آن محسوب می شوند. دو مورد از این مقبره ها دارای پلان دوازده ضلعی هستند و به قرن چهاردهم میلادی نسبت داده می شوند. بنای سوم قدیمی تر است و قدمت آن به قرن یازدهم میلادی بازمی گردد و دارای پلان هشت ضلعی با سقفی مخروطی شکل است. هویت دقیق مدفونین در این مقبره ها به طور کامل مشخص نیست اما گمان می رود متعلق به شخصیت های مهم آن دوران باشند. معماری خاص این مقبره ها با سقف های مخروطی و بدنه های چندضلعی آن ها را از دیگر بناهای شهر متمایز کرده و ارزش تاریخی و هنری بالایی به آن ها بخشیده است. این مجموعه یکی از دیدنی های مهم ارزروم برای علاقه مندان به تاریخ و معماری است.

قلعه ارزروم

قلعه ارزروم یکی از قدیمی ترین بناهای شهر بر روی تپه ای مشرف به مرکز شهر قرار گرفته و نمادی از مقاومت و تاریخ پرفراز و نشیب ارزروم است. بنای اولیه این قلعه به دستور امپراتور تئودوسیوس دوم بیزانس در سال ۴۱۵ میلادی برای دفاع در برابر حملات به ویژه از سوی ساسانیان ساخته شد. در طول قرون این قلعه بارها مورد حمله قرار گرفته تخریب و بازسازی شده و بخش هایی از آن در دوره های مختلف از جمله سلجوقی و عثمانی به آن اضافه شده است. قلعه شامل دیوارهای مستحکم برج های نگهبانی و یک مسجد تاریخی در داخل محوطه خود است. برج ساعت موجود در قلعه نیز یکی از بخش های دیدنی آن محسوب می شود که چشم اندازی پانورامیک از شهر ارائه می دهد. بازدید از قلعه ارزروم فرصتی است برای قدم زدن در تاریخ و تماشای منظره ای زیبا از شهر از بالای تپه.

کاروانسرای رستم پاشا

کاروانسرای رستم پاشا که به نام «تاش هان» (Tas Han) نیز معروف است بنایی باشکوه از دوره عثمانی است که به دستور رستم پاشا وزیر اعظم سلطان سلیمان قانونی در سال ۱۵۶۱ میلادی ساخته شد. این کاروانسرا در گذشته به عنوان محلی برای استراحت و اقامت کاروان ها و تجار در مسیرهای تجاری مهم مورد استفاده قرار می گرفت. معماری کاروانسرای رستم پاشا نمونه ای عالی از سبک معماری عثمانی است که با حیاط مرکزی بزرگ حجره های متعدد در اطراف آن و ایوان های زیبا مشخص می شود. این بنا در طول تاریخ چندین بار مرمت شده و امروزه به عنوان بازاری برای فروش صنایع دستی محلی به ویژه سنگ سیاه ارزروم (Oltu Stone) مورد استفاده قرار می گیرد. بازدید از کاروانسرای رستم پاشا فرصتی است برای خرید سوغاتی های منحصر به فرد و تماشای یک بنای تاریخی زنده که همچنان کاربری خود را حفظ کرده است.

موزه خانه آتاتورک

خانه آتاتورک در ارزروم ساختمانی تاریخی است که در اواخر قرن نوزدهم میلادی به عنوان یک عمارت خصوصی ساخته شد. اهمیت این خانه به دلیل اقامت مصطفی کمال آتاتورک و یارانش در آن در طول کنگره ارزروم در سال ۱۹۱۹ میلادی است. این کنگره یکی از نقاط عطف مهم در تاریخ جنگ استقلال ترکیه و پایه گذاری جمهوری ترکیه محسوب می شود. پس از این رویداد تاریخی ساختمان به موزه تبدیل شد تا یاد و خاطره حضور آتاتورک و تصمیمات مهمی که در آن گرفته شد حفظ شود. در موزه خانه آتاتورک وسایل شخصی عکس ها اسناد و مدارک مربوط به دوران اقامت آتاتورک و رویدادهای کنگره ارزروم به نمایش گذاشته شده است. بازدید از این موزه برای علاقه مندان به تاریخ معاصر ترکیه و آشنایی با زندگی و اقدامات بنیان گذار جمهوری ترکیه بسیار آموزنده خواهد بود.

اولو جامع

اولو جامع (Ulu Cami) یا مسجد جامع بزرگ ارزروم یکی از قدیمی ترین و مهم ترین مساجد این شهر است که قدمت آن به دوره سلجوقیان روم بازمی گردد. این مسجد در سال ۱۱۷۹ میلادی به دستور نصیرالدین محمد حاکم ارزروم ساخته شد و نمونه ای شاخص از معماری مساجد دوره سلجوقی در آناتولی محسوب می شود. معماری مسجد اولو جامع ساده اما با شکوه است و با ستون های متعدد سقف چوبی و محراب و منبر زیبا مشخص می شود. فضای داخلی مسجد بزرگ و آرامش بخش است و حس معنویت خاصی در آن جریان دارد. اولو جامع نه تنها یک مکان عبادی فعال است بلکه به عنوان یکی از آثار تاریخی مهم ارزروم مورد بازدید گردشگران نیز قرار می گیرد. این مسجد در قلب بافت تاریخی شهر قرار دارد و دسترسی به آن آسان است.

مسجد لاله مصطفی پاشا

مسجد لاله مصطفی پاشا بنایی از دوره عثمانی در ارزروم است که به دستور لاله مصطفی پاشا یکی از وزرای عثمانی در قرن شانزدهم میلادی ساخته شد. این مسجد در نزدیکی مدرسه یاقوتیه و در مرکز شهر قرار دارد و از نظر معماری دارای اهمیت است. سبک معماری آن متأثر از معماری عثمانی است و با گنبد بزرگ مناره ای بلند و تزئینات داخلی زیبا مشخص می شود. مسجد لاله مصطفی پاشا یکی دیگر از مساجد تاریخی فعال در ارزروم است که علاوه بر کاربری عبادی به دلیل زیبایی معماری و موقعیت مرکزی خود مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می گیرد. این مسجد به همراه دیگر بناهای تاریخی اطراف خود تصویری زیبا از ترکیب معماری دوره های مختلف در ارزروم ارائه می دهد.

سنگر عزیزیه ارزروم

سنگرهای عزیزیه (Aziziye Tabyaları) مجموعه ای از استحکامات دفاعی در ارزروم هستند که در دوران جنگ های عثمانی و روسیه در اواخر قرن نوزدهم میلادی نقش مهمی ایفا کردند. این سنگرها در نبردهای سال های ۱۸۷۷-۱۸۷۸ به ویژه در دفاع از شهر ارزروم در برابر نیروهای روسی صحنه مقاومت قهرمانانه مردم محلی بودند. نام «عزیزیه» به یاد سلطان عبدالعزیز عثمانی بر این سنگرها نهاده شده است. امروزه این سنگرها به عنوان یک بنای یادبود و موزه فضای باز بازدیدکنندگان را با تاریخ نظامی شهر و مقاومت مردم آن دوران آشنا می کنند. بازدید از سنگرهای عزیزیه فرصتی است برای درک بهتر تاریخ معاصر ارزروم و ادای احترام به قهرمانان محلی.

مجسمه Nene Hatun

ننه خاتون (Nene Hatun) یک بانوی قهرمان اهل ارزروم است که در دوران جنگ های عثمانی و روسیه در سال های ۱۸۷۷-۱۸۷۸ به دلیل مقاومت شجاعانه خود در برابر نیروهای روسی و مشارکت فعال در دفاع از سنگرهای عزیزیه به نمادی از مقاومت ملی تبدیل شد. او یکی از شخصیت های برجسته در تاریخ معاصر ترکیه محسوب می شود که شجاعت و فداکاری مردم عادی در زمان جنگ را به نمایش گذاشت. به پاس خدمات و رشادت های او مجسمه ای در میدان اصلی شهر ارزروم نصب شده است. این مجسمه یادآور نقش زنان در تاریخ ترکیه و نمادی از غیرت و مقاومت مردم ارزروم است. بسیاری از بازدیدکنندگان و مردم محلی برای ادای احترام در کنار این مجسمه عکس یادگاری می گیرند.

کوه های پالان دوکن

کوهستان پالان دوکن (Palandöken Dağları) با ارتفاعی بیش از ۳۲۰۰ متر مهم ترین جاذبه طبیعی و ورزشی ارزروم است. این کوهستان به دلیل داشتن پیست های اسکی استاندارد و امکانات مناسب یکی از معروف ترین مراکز ورزش های زمستانی در ترکیه و حتی منطقه محسوب می شود. پالان دوکن میزبان رویدادهای بین المللی ورزشی مانند یونیورسیاد زمستانی در سال ۲۰۱۱ بوده است. فصل اسکی در پالان دوکن معمولاً از اواخر پاییز آغاز شده و تا اوایل بهار ادامه دارد. علاوه بر اسکی و اسنوبرد امکانات دیگری مانند تله کابین هتل ها رستوران ها و مدارس اسکی نیز در این منطقه وجود دارد. در فصول گرم تر سال نیز پالان دوکن مقصدی عالی برای کوهنوردی پیاده روی و لذت بردن از طبیعت کوهستانی است. نزدیکی این کوهستان به شهر ارزروم (حدود ۱۰ کیلومتر) دسترسی به آن را بسیار آسان کرده است.

آبشار تورتوم

آبشار تورتوم (Tortum Şelalesi) واقع در نزدیکی دریاچه و سد تورتوم در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری شمال ارزروم یکی از بزرگترین و زیباترین آبشارهای ترکیه است. این آبشار پس از احداث سد تورتوم در سال ۱۹۶۰ شکل گرفت و با ارتفاعی حدود ۴۸ متر و عرضی بین ۲۱ تا ۲۵ متر منظره ای دیدنی خلق می کند. پرآب ترین زمان آبشار در فصل بهار و اوایل تابستان است که ذوب شدن برف ها حجم آب را افزایش می دهد. در نزدیکی آبشار امکانات رفاهی مانند مسیرهای پیاده روی سکوهای تماشا و چایخانه وجود دارد که بازدیدکنندگان می توانند از تماشای منظره آبشار و طبیعت سرسبز اطراف لذت ببرند. آبشار تورتوم یک مقصد عالی برای سفرهای یک روزه از ارزروم و لذت بردن از طبیعت بکر منطقه است.

مرکز خرید فروم ارزروم

مرکز خرید فروم ارزروم (Forum Erzurum) یکی از مدرن ترین و بزرگترین مراکز خرید در این شهر است که امکانات متنوعی را برای خرید سرگرمی و غذا خوردن ارائه می دهد. این مرکز خرید شامل فروشگاه های متعددی از برندهای ملی و بین المللی در زمینه های مختلف مانند پوشاک لوازم آرایشی لوازم الکترونیکی و… است. علاوه بر فروشگاه ها فروم ارزروم دارای رستوران ها و کافه های متنوع فودکورت سالن سینما و فضاهای بازی برای کودکان است. این مرکز خرید مکانی مناسب برای گذراندن اوقات فراغت خرید مایحتاج یا صرف غذا به ویژه در روزهای سرد یا بارانی محسوب می شود. مرکز خرید فروم ارزروم با ارائه تجربه ای مدرن از خرید مکمل جاذبه های تاریخی و طبیعی شهر است.

حمل و نقل در ارزروم

سیستم حمل و نقل عمومی در ارزروم شامل اتوبوس های شهری و مینی بوس ها (دولموش) است که بخش های مختلف شهر را به هم متصل می کنند. تاکسی ها نیز در دسترس هستند اما هزینه بیشتری دارند. برای دسترسی به جاذبه های اطراف شهر مانند کوه پالان دوکن و آبشار تورتوم می توان از تاکسی خودروی اجاره ای یا تورهای محلی استفاده کرد. فرودگاه ارزروم (ERZ) پروازهای داخلی به شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول و آنکارا دارد و امکان سفر هوایی به این شهر را فراهم می کند. همچنین ارزروم از طریق شبکه ریلی و اتوبوس رانی بین شهری به دیگر نقاط ترکیه متصل است.

بهترین زمان سفر

بهترین زمان سفر به ارزروم بستگی به هدف شما از سفر دارد. اگر به دنبال ورزش های زمستانی مانند اسکی هستید فصل زمستان (از اواخر نوامبر تا آوریل) ایده آل است به خصوص ماه های ژانویه و فوریه که برف فراوان است. برای بازدید از جاذبه های تاریخی و طبیعی و لذت بردن از آب و هوای معتدل فصل بهار (به ویژه ماه می) و تابستان (ژوئن تا سپتامبر) مناسب ترین زمان هستند. در این فصول طبیعت اطراف شهر سرسبز و هوا دلپذیر است. پاییز نیز با رنگ های زیبای خود جذابیت خاصی دارد اما هوا به تدریج سرد می شود.

غذاهای محلی ارزروم

آشپزی ارزروم مانند سایر مناطق آناتولی شرقی غنی و متأثر از فرهنگ غذایی منطقه است. یکی از معروف ترین غذاهای ارزروم «کادايف دولماسی» (Kadayıf Dolması) است که نوعی دسر تهیه شده از رشته کادایف گردو و شربت شیرین است. «چاغ کباب» (Cağ Kebabı) نوعی کباب افقی از گوشت بره که به صورت عمودی روی سیخ پخته می شود و به صورت برش های نازک سرو می گردد نیز از غذاهای محبوب ارزروم است. «ارزروم پلاوی» (Erzurum Pilavı) و انواع سوپ ها و غذاهای گوشتی نیز در این شهر رایج هستند. امتحان کردن این غذاهای محلی بخشی از تجربه سفر به ارزروم است.

محل اقامت

ارزروم انواع مختلفی از محل های اقامت را برای گردشگران ارائه می دهد از هتل های لوکس و پنج ستاره به ویژه در منطقه کوه پالان دوکن که خدمات کاملی برای علاقه مندان به اسکی ارائه می دهند تا هتل های بوتیک مهمان پذیرها و آپارتمان های مبله در مرکز شهر. انتخاب محل اقامت بستگی به بودجه هدف از سفر و ترجیحات شخصی شما دارد. رزرو محل اقامت به خصوص در فصل اوج گردشگری (زمستان برای اسکی و تابستان برای بازدیدهای تاریخی) از قبل توصیه می شود تا از در دسترس بودن و قیمت مناسب اطمینان حاصل کنید.

چرا باید از جاهای دیدنی شهر ارزروم بازدید کنیم؟

ارزروم ترکیبی منحصربه فرد از تاریخ غنی معماری چشم نواز طبیعت کوهستانی زیبا و فرصت های عالی برای ورزش های زمستانی را ارائه می دهد. بازدید از این شهر تجربه ای متفاوت از ترکیه را برای شما رقم خواهد زد.

بهترین زمان سفر به ارزروم چه فصلی است؟

اگر به اسکی علاقه مندید زمستان بهترین فصل است. برای بازدیدهای تاریخی و لذت از طبیعت بهار (به ویژه اردیبهشت) و تابستان مناسب تر هستند.

شهر ارزروم کجاست؟

ارزروم در شمال شرق ترکیه در منطقه آناتولی شرقی واقع شده و مرکز استان ارزروم است. این شهر در ارتفاعات قرار دارد و آب و هوای آن کوهستانی است.

هزینه سفر به ارزروم چقدر است؟

هزینه سفر به ارزروم بسته به سبک سفر زمان سفر (فصل اوج یا غیر اوج) نوع اقامتگاه و فعالیت های انتخابی شما متغیر خواهد بود. ارزروم نسبت به شهرهای بزرگ توریستی مانند استانبول معمولاً ارزان تر است.

چگونه به ارزروم سفر کنیم؟

می توانید با پرواز مستقیم یا غیرمستقیم به فرودگاه ارزروم سفر کنید. همچنین امکان سفر زمینی با اتوبوس یا خودروی شخصی از ایران یا دیگر شهرهای ترکیه وجود دارد.