عوارض جدی مصرف دخانیات بر قدرت باروری مردان و سلامت نسل های بعد

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، گفت: آنالیز دود دخانیات نشان داده است که این دود حاوی صد ها نوع ماده ی سمی است که می توانند سلامت عمومی و سلامت باروری را تحت تاثیر قرار دهند.

 به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری ری رایت، بهرنگ آبادپور، ، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا در این خصوص گفت: قدرت باروری و تولید مثل تابعی از سلامت عمومی بدن است و هرچه فرد سالم تر باشد و ارگان های بدن وضعیت و کارکرد نرمالی داشته باشند، دستگاه تولید مثل نیز سالم تر و قدرت باروری بیشتر خواهد بود. بیش از چند دهه است که اثرات سوء مصرف دخانیات بر سلامت افراد مشخص شده و امروز همه می دانند که مصرف دخانیات یکی از عوامل مرگ ومیر مردان است؛ بنابراین در وهله ی نخست، مصرف دخانیات با به مخاطره انداختن سلامت عمومی، سلامت باروری را نیز تهدید می کند.

این متخصص اورولوژی در ادامه با اشاره به مواد سمی گوناگون موجود در دود سیگار، توضیح داد: آنالیز دود دخانیات نشان داده است که این دود حاوی صد ها نوع ماده ی سمی است که می توانند سلامت عمومی و سلامت باروری را تحت تاثیر قرار دهند. برخی از این ترکیبات سمی در بین عموم مردم نیز شناخته شده اند. نیکوتین، تار، منواکسید کربن. هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای و فلزات سنگین شناخته شده ترین سموم از میان صد ها سم موجود در دخانیات اند. 

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا درباره اثر مستقیم مصرف دخانیات بر سیستم باروری مردان بیان کرد: دخانیات بر همه ی شاخص های اسپرم، یعنی غلظت یا تعداد اسپرم در واحد حجم، حرکت اسپرم و مورفولوژی یا شکل اسپرم اثرات منفی دارد. در توضیح سازوکار این اثرگذاری باید توجه کنیم که سیستم تولیدمثل مردان مبتنی بر چند پایه است؛ هورمون هایی که در مغز ترشح می شوند، بیضه ها و هورمون هایی که در بیضه ها ترشح می شوند، سلول های اسپرم ساز و سلول های پشتیان آنها در بیضه ها. سموم موجود در دخانیات بر روی همه ی اجزای این محور اثرگذارند. یعنی می توانند با کاهش سطوح هورمونی فعالیت های همه ی این بخش ها و در نتیجه تولید اسپرم را دچار اختلال کنند. 

وی در ادامه افزود: سازوکار این اثرگذاری پیچیده است، اما به زبان ساده و به طور خلاصه می توان گفت این اثرگذاری طی سه فرایند اتفاق می افتد: نخست، اختلال در سیستم هورمونی، دوم، افزایش رادیکال های آزاد و افزایش سطح استرس اکسیداتیو و سوم، آسیب به دی ان ای یا ماده ژنتیکی درون هسته ی اسپرم. این فرایند ها می توانند باعث افزایش مرگ سلولی و افزایش اختلالات در کمیت و کیفیت اسپرم شوند. بنابراین، مطالعات گسترده و متعددی که طی سالیان صورت گرفته است، آشکارا نشان می دهد که عدم مصرف دخانیات، به ویژه در افرادی که مشکل باروری دارند، ضروری است. 
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا در پایان یادآور شد: نکته ی مهم دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که بر اساس نتایج مطالعات مختلف، مشخص شده است که مصرف دخانیات در پدر می تواند با افزایش شیوع ناهنجاری های مادرزادی در جنین همراه باشد و نیز، فرزندانی که از پدران مصرف کننده ی سیگار و دخانیات متولد می شوند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان در دوران کودکی قرار دارند. بنابراین، مصرف نکردن دخانیات هم سلامت عمومی و هم سلامت باروری آقایان را بهبود می بخشد و هم در داشتن فرزندان سالم مهم و اثرگذار است.