معرفی ۱۰ مورد از بزرگ ترین قلعه های جهان

قلعه ها بناهایی عظیم و باشکوه همواره نمادی از قدرت پایداری و مهارت های شگرف مهندسی در طول تاریخ بوده اند. این سازه های عظیم نه تنها کاربرد دفاعی و نظامی داشته اند بلکه مراکز حکومتی محل زندگی پادشاهان و اشراف و قلب تپنده شهرها و مناطق اطراف خود محسوب می شدند. مقیاس خیره کننده برخی از این قلعه ها گواهی بر جاه طلبی و توانایی های انسان در ساخت بناهایی است که قرن ها در برابر گذر زمان ایستادگی کرده اند. کاوش در میان بزرگ ترین قلعه های جهان سفری است به دل تاریخ و معماری جایی که داستان های جنگ و صلح عشق و خیانت و زندگی روزمره ساکنان این دیوارهای سنگی عظیم روایت می شود. این سازه های باستانی با پیچیدگی های طراحی و وسعت محوطه هایشان بینش عمیقی نسبت به تمدن هایی که آن ها را بنا نهادند فراهم می آورند و بازدیدکنندگان را به تحسین عظمت و زیبایی خود وا می دارند.

تعریف «بزرگترین قلعه» می تواند بر اساس معیارهای متفاوتی صورت پذیرد. برخی ممکن است مساحت کلی مجموعه شامل دیوارها حیاط ها و ساختمان ها را در نظر بگیرند در حالی که دیگران شاید طول دیوارهای دفاعی حجم سازه اصلی یا تعداد ساختمان های درون محوطه را معیار قرار دهند. با این حال رایج ترین و پذیرفته شده ترین معیار برای تعیین بزرگی یک قلعه وسعت کلی زمین یا محوطه ای است که مجموعه قلعه بر روی آن بنا شده است. این مساحت شامل تمام بخش های دفاعی مسکونی اداری و مذهبی درون دیوارهای قلعه می شود. البته قدمت پیچیدگی معماری و اهمیت تاریخی نیز در شهرت و جایگاه یک قلعه به عنوان «بزرگ» نقش دارند اما در بحث مقایسه فیزیکی مساحت کلی مجموعه معیار اصلی محسوب می شود.

قلعه های عظیم فراتر از سازه های دفاعی صرف نقش محوری در تحولات تاریخی و پیشرفت های معماری ایفا کرده اند. این بناها اغلب به عنوان مراکز قدرت منطقه ای یا ملی عمل می کردند و شاهد رویدادهای مهم سیاسی نظامی و اجتماعی بوده اند. معماری آن ها بازتاب دهنده دانش مهندسی فنون ساخت وساز و سبک های هنری هر دوره است. طراحی قلعه های بزرگ معمولاً شامل لایه های متعدد دفاعی برج های دیده بانی و نگهبانی دروازه های مستحکم و دیوارهای ضخیم است که برای مقاومت در برابر حملات طراحی شده اند. علاوه بر جنبه های نظامی این قلعه ها شامل بخش های مسکونی مجلل برای حاکمان کلیساها یا مساجد انبارها اصطبل ها و فضاهای خدماتی بودند که نشان دهنده خودکفایی و عملکرد چندوجهی آن ها به عنوان یک شهر کوچک درون یک دژ است. بررسی معماری این سازه ها درک عمیقی از سبک های گوتیک رنسانس باروک و سایر دوره های تاریخی ارائه می دهد و چگونگی تکامل طراحی قلعه ها را در پاسخ به پیشرفت فنون جنگی و نیازهای اجتماعی نشان می دهد.

در ادامه به معرفی ده مورد از بزرگترین و معروف ترین قلعه های جهان می پردازیم که هر یک به دلیل وسعت اهمیت تاریخی و زیبایی معماری خود شهرت جهانی دارند. این قلعه ها در کشورهای مختلفی پراکنده شده اند و هر کدام داستان منحصر به فرد خود را از قرون گذشته روایت می کنند.

قلعه پراگ در جمهوری چک اغلب به عنوان بزرگترین مجموعه قلعه باستانی در جهان از نظر مساحت شناخته می شود. این مجموعه عظیم که بر فراز تپه ای مشرف به شهر پراگ قرار دارد شامل شبکه ای پیچیده از کاخ ها کلیساها صومعه ها برج ها و ساختمان های دفاعی است که در طول قرن ها ساخته و گسترش یافته اند. تاریخچه قلعه پراگ به قرن نهم میلادی باز می گردد و از آن زمان تاکنون محل استقرار پادشاهان بوهم امپراتورهای روم مقدس و رئیس جمهوران چکسلواکی و جمهوری چک بوده است. سبک های معماری متنوعی از رومانسک و گوتیک اولیه تا رنسانس و باروک را می توان در بخش های مختلف آن مشاهده کرد. کلیسای جامع سنت ویتوس کاخ سلطنتی قدیمی کلیسای سنت جورج و کوچه طلایی از جمله نقاط دیدنی اصلی این مجموعه هستند که هر ساله میلیون ها بازدیدکننده را جذب می کنند. وسعت و قدمت این قلعه آن را به یکی از مهم ترین و باشکوه ترین بناهای تاریخی اروپا تبدیل کرده است.

قلعه ویندزور در انگلستان بزرگترین و قدیمی ترین قلعه مسکونی جهان است که هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. این قلعه که در شهرستان برکشایر واقع شده یکی از اقامتگاه های رسمی خانواده سلطنتی بریتانیا است. تاریخچه آن به قرن یازدهم و زمان ویلیام فاتح باز می گردد و در طول بیش از ۹۰۰ سال توسط پادشاهان مختلف انگلستان گسترش یافته و تغییر کرده است. معماری قلعه ویندزور ترکیبی از سبک های مختلف از جمله گوتیک جرجی و ویکتوریایی است. برج مدور کلیسای کوچک سنت جورج (یکی از بهترین نمونه های معماری گوتیک عمود در انگلستان) و آپارتمان های دولتی که با آثار هنری ارزشمند تزئین شده اند از بخش های برجسته آن هستند. وسعت قابل توجه محوطه قلعه ویندزور و استمرار نقش آن به عنوان یک اقامتگاه سلطنتی به اهمیت و شهرت جهانی آن افزوده است.

قلعه مالبورک که با نام قلعه مارینبورگ نیز شناخته می شود در لهستان قرار دارد و بزرگترین قلعه آجری جهان از نظر مساحت است. این قلعه در قرن سیزدهم توسط شوالیه های تتونیک به عنوان مقر اصلی آن ها ساخته شد. مالبورک نمونه ای برجسته از معماری گوتیک آجری قرون وسطایی است و به دلیل ابعاد عظیم و سیستم های دفاعی پیچیده اش شهرت دارد. این مجموعه از سه بخش اصلی تشکیل شده است: قلعه بالا قلعه میانی و قلعه پایین که هر یک دارای حیاط ها ساختمان ها و دیوارهای دفاعی مستقل هستند. مالبورک در طول تاریخ شاهد نبردهای متعددی بوده و چندین بار مورد بازسازی قرار گرفته است. وسعت این قلعه به حدی است که برای ساخت آن از میلیون ها آجر استفاده شده است. این سایت اکنون به عنوان یکی از میراث جهانی یونسکو ثبت شده و به موزه تبدیل شده است.

قلعه هوهن سالزبورگ در اتریش یکی از بزرگترین قلعه های قرون وسطایی کاملاً حفظ شده در اروپاست که بر فراز کوه فستنونگ در شهر سالزبورگ قرار دارد. ساخت آن در قرن یازدهم آغاز شد و در طول قرن ها توسط اسقف های اعظم سالزبورگ گسترش یافت. موقعیت استراتژیک آن بر فراز تپه دفاع از آن را بسیار دشوار می ساخت. هوهن سالزبورگ شامل چندین حیاط کاخ های سلطنتی کلیسای کوچک و برج های دفاعی است. دسترسی به قلعه امروزه از طریق یک قطار کابلی (فونی کولار) امکان پذیر است که به تجربه بازدیدکنندگان می افزاید. معماری قلعه ترکیبی از سبک های رومانسک گوتیک و رنسانس را به نمایش می گذارد. این قلعه نه تنها نمادی از شهر سالزبورگ است بلکه گواهی بر قدرت و ثروت اسقف های اعظم در قرون وسطی محسوب می شود و به دلیل وسعت و موقعیت دیدنی اش در فهرست بزرگترین قلعه های اروپا جای می گیرد.

قلعه ادینبرو بر روی صخره آتشفشانی خاموشی در قلب شهر ادینبرو پایتخت اسکاتلند قرار گرفته است. این قلعه یکی از مهم ترین نمادهای اسکاتلند و یکی از پربازدیدترین جاذبه های گردشگری این کشور است. تاریخچه آن به قرن دوازدهم یا حتی پیش از آن باز می گردد و در طول قرن ها نقش حیاتی در تاریخ اسکاتلند ایفا کرده است از جمله به عنوان اقامتگاه سلطنتی و پادگان نظامی. مجموعه قلعه ادینبرو شامل چندین ساختمان از جمله کاخ سلطنتی کلیسای کوچک سنت مارگارت (قدیمی ترین ساختمان باقی مانده) موزه جنگ ملی اسکاتلند و نگهداری جواهرات تاج اسکاتلند است. با وجود اینکه ممکن است از نظر مساحت کلی به بزرگی برخی از قلعه های قاره اروپا نباشد اما موقعیت برجسته اهمیت تاریخی و مجموعه ساختمان های درون آن ادینبرو را در زمره قلعه های بزرگ و مهم جهان قرار می دهد.

قلعه اسپیسکی در اسلواکی یکی از بزرگترین مجموعه های قلعه در اروپای مرکزی از نظر مساحت است و به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این قلعه در قرن دوازدهم ساخته شد و در قرون بعدی گسترش یافت. با این حال در قرن هجدهم در آتش سوزی بزرگی ویران شد و امروزه بیشتر به صورت مخروبه باقی مانده است. وسعت محوطه این قلعه بسیار چشمگیر است و شامل دیوارهای دفاعی گسترده ای است که بخش بزرگی از تپه زیرین را در بر می گیرد. با وجود اینکه ساختمان های اصلی آن ویران شده اند اما مقیاس کلی و چشم انداز آن از دور بسیار باشکوه است و عظمت گذشته آن را نشان می دهد. قلعه اسپیسکی نمونه ای بارز از یک دژ قرون وسطایی گسترده است که به دلیل وسعت سایت باستان شناسی خود در لیست بزرگترین قلعه ها جای می گیرد.

قلعه بودا در بوداپست مجارستان مجموعه تاریخی وسیعی است که بر فراز تپه قلعه و مشرف به رود دانوب قرار دارد. این مجموعه شامل کاخ سلطنتی گالری ملی مجارستان موزه تاریخ بوداپست و کتابخانه ملی است. تاریخچه قلعه بودا به قرن سیزدهم باز می گردد اما سازه های فعلی عمدتاً در قرن هجدهم و نوزدهم پس از ویرانی های ناشی از جنگ های متعدد بازسازی شده اند. معماری آن ترکیبی از سبک های گوتیک رنسانس باروک و نئوکلاسیک را به نمایش می گذارد. با وجود اینکه بخش های مسکونی سلطنتی اصلی در طول تاریخ تغییرات زیادی کرده اند اما وسعت کلی مجموعه و اهمیت آن به عنوان مرکز تاریخی و فرهنگی مجارستان آن را در فهرست قلعه های بزرگ و مهم جهان قرار می دهد. چشم انداز قلعه بودا از روی رود دانوب یکی از نمادهای شهر بوداپست است.

قلعه هیمه جی در ژاپن یکی از بهترین نمونه های باقی مانده از معماری قلعه های فئودالی ژاپن و یکی از اولین سایت های میراث جهانی یونسکو در این کشور است. این قلعه که به دلیل دیوارهای سفید رنگش به «حواصیل سفید» شهرت دارد نه تنها از نظر زیبایی خیره کننده است بلکه از نظر پیچیدگی سیستم های دفاعی نیز بسیار پیشرفته محسوب می شود. مجموعه هیمه جی شامل بیش از ۸۰ ساختمان است که از طریق مسیرهای پر پیچ و خم و دروازه های متعدد به هم متصل شده اند. این قلعه هرگز در جنگ مورد حمله جدی قرار نگرفته و به همین دلیل به خوبی حفظ شده است. وسعت محوطه قلعه و تعداد ساختمان های آن به همراه طراحی دفاعی مبتکرانه آن را در زمره بزرگترین و مهم ترین قلعه های جهان به ویژه در خارج از اروپا قرار می دهد. معماری ظریف و باشکوه آن نمادی از دوره فئودالی ژاپن است.

قلعه واول در کراکوف لهستان مجموعه ای تاریخی شامل کاخ سلطنتی و کلیسای جامع است که بر روی تپه واول مشرف به رود ویستولا قرار دارد. این مکان قرن ها مرکز قدرت سیاسی و مذهبی لهستان بوده است. ساخت و ساز در واول از قرن یازدهم آغاز شد و در طول قرون متمادی توسط پادشاهان لهستان گسترش یافت. معماری آن ترکیبی غنی از سبک های رومانسک گوتیک رنسانس و باروک را به نمایش می گذارد. کاخ سلطنتی واول نمونه ای برجسته از معماری رنسانس لهستانی است و کلیسای جامع واول محل تاج گذاری و دفن بسیاری از پادشاهان و قهرمانان ملی لهستان بوده است. با وجود اینکه ممکن است از نظر مساحت کلی به بزرگی برخی دیگر از قلعه های این فهرست نباشد اما اهمیت تاریخی بی نظیر وسعت مجموعه ساختمان ها و غنای معماری آن واول را در میان بزرگترین و مهم ترین قلعه های جهان قرار می دهد.

قلعه مهرانگره در جودپور راجستان هند یکی از بزرگترین و باشکوه ترین قلعه های هند است که بر روی تپه ای با ارتفاع ۱۲۲ متر از سطح شهر بنا شده است. ساخت این قلعه در قرن پانزدهم آغاز شد و در طول قرون متمادی توسط حاکمان جودپور گسترش یافت. دیوارهای عظیم و سنگی قلعه که ارتفاع آن ها در برخی نقاط به ۳۶ متر می رسد به نظر می رسد از خود صخره بیرون آمده اند. مهرانگره شامل چندین کاخ زیبا با تزئینات پیچیده حیاط های وسیع معابد و باغ ها است. معماری قلعه نمونه ای خیره کننده از سبک های راجپوت را به نمایش می گذارد که با توجه به توپوگرافی تپه طراحی شده است. موزه داخل قلعه مجموعه ای غنی از آثار هنری لباس ها و جنگ افزارهای سلطنتی را در خود جای داده است. وسعت قلعه مهرانگره موقعیت چشمگیر آن و معماری منحصربه فردش آن را در ردیف بزرگترین و مهم ترین قلعه های جهان قرار می دهد.

همانطور که پیشتر اشاره شد معیار اصلی در این فهرست برای «بزرگترین» بودن مساحت کلی مجموعه قلعه است. بر اساس این معیار قلعه پراگ در جمهوری چک با مساحت حدود ۷۰ هزار متر مربع به طور کلی به عنوان بزرگترین مجموعه قلعه باستانی در جهان شناخته می شود و در میان این ده قلعه نیز رتبه نخست را از نظر وسعت کلی محوطه به خود اختصاص می دهد. قلعه هایی مانند مالبورک و اسپیسکی نیز از نظر مساحت سایت بسیار گسترده هستند اما پراگ به دلیل ترکیب وسعت قدمت و حفظ شدن بخش های مختلف مجموعه اغلب به عنوان نمونه شاخص بزرگترین قلعه مطرح می شود. البته هر یک از قلعه های ذکر شده در این فهرست به دلایل مختلفی از جمله اهمیت تاریخی معماری و وسعت قابل توجه خود در زمره بزرگترین و مهم ترین قلعه های جهان قرار می گیرند.

معماری قلعه های بزرگ دارای ویژگی های کلیدی متعددی است که آن ها را از بناهای معمولی متمایز می سازد و نشان دهنده عملکرد اصلی آن ها به عنوان دژهای دفاعی و مراکز قدرت است. یکی از بارزترین ویژگی ها دیوارهای دفاعی ضخیم و مرتفع است که اغلب با سنگ یا آجر ساخته می شدند و می توانستند در برابر حملات مقاومت کنند. برج ها بخش مهمی از معماری قلعه ها هستند و شامل برج های نگهبانی برای دیده بانی برج های دفاعی در امتداد دیوارها برای تیراندازی جانبی و برج اصلی یا «دانژون» (Keep) که مستحکم ترین بخش قلعه و آخرین پناهگاه بود. دروازه های ورودی نیز بسیار مستحکم ساخته می شدند و اغلب شامل چندین لایه دفاعی مانند دروازه های کشویی (Portcullis) شکاف های تیراندازی و برج های دروازه بودند. حیاط های داخلی وسیع (Outer and Inner Bailey) فضای لازم برای سربازان اصطبل ها کارگاه ها و سایر ساختمان های خدماتی را فراهم می کردند. خندق یا موات (Moat) نیز یکی دیگر از ویژگی های رایج بود که مانعی در برابر مهاجمان ایجاد می کرد. علاوه بر این عناصر دفاعی قلعه های بزرگ شامل ساختمان های مسکونی برای حاکم و خانواده اش کلیسا تالارهای پذیرایی و انبارها بودند که نشان دهنده نقش آن ها به عنوان مراکز اداری و مسکونی بود.

بزرگترین قلعه جهان از نظر مساحت چقدر است؟

بزرگترین مجموعه قلعه در جهان از نظر مساحت قلعه پراگ در جمهوری چک است که حدود ۷۰ هزار متر مربع وسعت دارد و شامل مجموعه ای از کاخ ها کلیساها و ساختمان های دیگر است.

کدام کشور بیشترین تعداد قلعه بزرگ را دارد؟

تعیین کشوری با بیشترین تعداد قلعه بزرگ دشوار است اما کشورهای اروپایی مانند آلمان فرانسه و انگلستان به دلیل تاریخ غنی قرون وسطایی خود دارای تعداد بسیار زیادی قلعه تاریخی از جمله بسیاری از قلعه های بزرگ و مهم هستند.

آیا این قلعه های بزرگ برای بازدید عموم باز هستند؟

بله اکثر قلعه های بزرگ و معروف جهان از جمله مواردی که در این فهرست ذکر شده اند به عنوان جاذبه های گردشگری موزه یا سایت های تاریخی برای بازدید عموم باز هستند هرچند ممکن است برخی بخش ها خصوصی یا محدود باشند.

قدیمی ترین قلعه بزرگ جهان کدام است؟

تاریخچه بسیاری از قلعه های بزرگ به قرون اولیه قرون وسطی باز می گردد. بخش هایی از قلعه پراگ در چک به قرن نهم میلادی می رسد اما شکل کنونی و وسعت آن ها نتیجه گسترش در طول قرن هاست و تعیین قدیمی ترین قلعه «بزرگ» به طور قطعی دشوار است.

قلعه های بزرگ در گذشته چگونه ساخته می شدند؟

ساخت قلعه های بزرگ فرآیندی طولانی و پرهزینه بود که نیازمند نیروی کار عظیم سنگ تراشان ماهر نجاران و سایر صنعتگران بود. مصالح اصلی شامل سنگ و آجر بود که با استفاده از ابزارهای ساده داربست های چوبی و نیروی دستی انسان و حیوانات جابجا و بنا می شدند.