معبد آکشاردهام و اعجاز هنر و معماری در طول تاریخ

سفر به دهلی پایتخت پر جنب و جوش هند تجربه ای بی نظیر از غرق شدن در تاریخی کهن و فرهنگی غنی است. در میان انبوه معابد و بناهای تاریخی این شهر معبد آکشاردهام به عنوان نمادی از عظمت هنر و معماری هندی در دوران معاصر خودنمایی می کند. این بنا نه تنها یک مکان مذهبی بلکه مجموعه ای فرهنگی است که داستان ها ارزش ها و سنت های هزاران ساله هند را به شیوه ای بدیع روایت می کند. برای کسانی که به دنبال درک عمیق تر از روح هند و شگفتی های معماری آن هستند بازدید از آکشاردهام یک ضرورت است. این راهنما شما را با جزئیات این معبد باشکوه از تاریخچه ساخت تا بخش های مختلف و نکات کلیدی برای بازدید آشنا می کند.

معرفی معبد آکشاردهام دهلی

معبد سوامینارایان آکشاردهام که اغلب به اختصار آکشاردهام نامیده می شود یکی از برجسته ترین جاذبه های دهلی نو و از بزرگترین معابد هندو در جهان است. این مجموعه عظیم در کنار رودخانه یامونا واقع شده و نمایشی خیره کننده از هنر معماری فرهنگ و معنویت هند را ارائه می دهد. با وجود اینکه ساخت آن در دوران معاصر به پایان رسیده (سال ۲۰۰۵) طراحی و اجرای آن کاملاً بر اساس سنت های معماری باستانی هند صورت گرفته است.

آکشاردهام به معنای «محل سکونت الهی» است و به گورو سوامینارایان تقدیم شده است. این معبد مقصدی محبوب برای میلیون ها بازدیدکننده از سراسر جهان است که برای تحسین زیبایی های معماری شرکت در برنامه های فرهنگی و تجربه فضایی آرامش بخش به آنجا می آیند. عظمت بنا جزئیات بی شمار حکاکی ها و مجسمه ها و بخش های متنوع مجموعه آن را به یک شاهکار هنری و مهندسی تبدیل کرده است.

تاریخچه ساخت معبد آکشاردهام

ایده اولیه ساخت معبد آکشاردهام در دهلی به دهه ۱۹۶۰ بازمی گردد زمانی که ماهاراج یوگیجی رهبر معنوی آن زمان آرزوی بنای یک معبد باشکوه در حاشیه رودخانه یامونا را در سر داشت. با این حال این آرزو تا سال ها محقق نشد و پس از درگذشت ایشان جانشین وی ماهاراج پراموخ سووامی پیگیری این پروژه عظیم را بر عهده گرفت. تلاش ها و برنامه ریزی ها برای ساخت این معبد نزدیک به دو دهه به طول انجامید.

سرانجام در سال ۲۰۰۰ میلادی عملیات اجرایی ساخت معبد در زمینی وسیع آغاز شد. این پروژه مقیاس عظیمی داشت و نیازمند همکاری هزاران نفر بود. بیش از ۷۰۰۰ صنعتگر ماهر و ۳۰۰۰ داوطلب در کنار ۱۱۰۰۰ کارگر و استادکار شبانه روزی مشغول به کار شدند. بخش قابل توجهی از نیروی کار را صنعتگران محلی و حتی زنانی تشکیل می دادند که در حکاکی و تزئینات دستی مشارکت داشتند. استفاده نکردن از آهن و فولاد در سازه اصلی یکی از ویژگی های منحصر به فرد فرآیند ساخت بود که بر اساس اصول معماری سنتی انجام شد. پس از ۵ سال تلاش بی وقفه معبد آکشاردهام در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۰۵ به طور رسمی افتتاح شد و به روی عموم گشوده شد.

معماری معبد آکشاردهام

معماری معبد آکشاردهام تجلیلی از سبک های سنتی و اصیل هند است که با دقت و وسواس فراوان اجرا شده است. طراحان این بنا با الهام از معابد باستانی قرن هشتم تا دوازدهم میلادی سازه ای خلق کرده اند که هم شکوه گذشته را بازتاب می دهد و هم با فناوری های ساخت و ساز مدرن (بدون استفاده از فلز در سازه اصلی) سازگار است. این بنا بر اساس اصول معماری ماهاریشی واتسو طراحی شده که بر هماهنگی انسان طبیعت و معنویت تأکید دارد.

سبک معماری ناگارا

معبد اصلی آکشاردهام به سبک معماری ناگارا ساخته شده است. این سبک یکی از سه سبک اصلی معماری معابد هندو است که در شمال هند رواج داشته و با ویژگی هایی مانند برج های مخروطی شکل (شیخارا) سکوهای بلند و تزئینات پرکار مشخص می شود. معبد آکشاردهام با داشتن ۹ گنبد و بیش از ۲۰۰ ستون تزئین شده نمونه ای باشکوه از این سبک به شمار می رود که عظمت و زیبایی آن بازدیدکنندگان را مجذوب می کند.

مصالح و تزئینات

در ساخت معبد آکشاردهام از مصالح طبیعی و با دوام استفاده شده است. ساختمان اصلی معبد تماماً از سنگ ماسه صورتی راجستان و سنگ مرمر ایتالیایی ساخته شده است. حدود ۶۰۰۰ تن سنگ ماسه رس در ساخت آن به کار رفته است. یکی از برجسته ترین ویژگی های معماری این معبد تزئینات و حکاکی های دستی بی شمار آن است. دیوارهای داخلی و خارجی ستون ها سقف ها و گنبدها با نقش برجسته هایی از خدایان حیوانات (مانند فیل ها در پایین بنا که نماد قدرت هستند) گیاهان و صحنه هایی از زندگی گوروها و متون مقدس پوشیده شده اند. این حکاکی ها توسط هزاران صنعتگر با مهارت و دقت فوق العاده ای انجام شده و هر کدام روایتی از فرهنگ و معنویت هند را بازگو می کنند.

بخش های مختلف معبد آکشاردهام

مجموعه آکشاردهام تنها شامل معبد اصلی نیست بلکه یک پردیس فرهنگی وسیع است که از بخش های متنوعی تشکیل شده و هر یک تجربه ای منحصر به فرد را ارائه می دهند. این بخش ها با هدف آشنایی بازدیدکنندگان با فرهنگ تاریخ و ارزش های معنوی هند طراحی شده اند و شامل فضاهای مذهبی نمایشگاه ها باغ ها و امکانات رفاهی هستند.

تالار اصلی

تالار اصلی قلب مجموعه آکشاردهام و محل اصلی عبادت است. این سازه باشکوه با ۹ گنبد و ستون های بسیار تزئین شده فضای داخلی خیره کننده ای دارد. داخل تالار مجسمه هایی از گورو سوامینارایان و سایر شخصیت های مقدس هندو قرار دارند که با طلا یا روکش طلا ساخته شده اند. دیوارهای داخلی با حکاکی ها و نقش برجسته هایی پوشیده شده اند که داستان هایی از زندگی گوروها و متون مقدس را به تصویر می کشند و فضای معنوی عمیقی را ایجاد می کنند. بازدیدکنندگان می توانند در این فضا به عبادت یا تأمل بپردازند و از زیبایی های هنری آن لذت ببرند.

آبیشک مندپ

آبیشک مندپ فضایی است که برای انجام مراسم آیینی «آبیشک» اختصاص یافته است. این مراسم شامل پاشیدن آب بر روی مجسمه یکی از الهه های هندو (معمولاً نیلاکانت ورنی شکل جوانی سوامینارایان) توسط شرکت کنندگان است. این عمل نمادی از تطهیر و دعا برای برآورده شدن آرزوها و صلح جهانی است. بازدیدکنندگان می توانند در این مراسم معنوی شرکت کرده و بخشی از سنت های عبادی هندو را تجربه کنند. فضای آبیشک مندپ با تزئینات مذهبی و فضایی آرامش بخش طراحی شده است.

نمایشگاه های هنری

مجموعه آکشاردهام دارای سه نمایشگاه دائمی است که از طریق تکنولوژی های مدرن و شیوه های جذاب فرهنگ و تاریخ هند را به نمایش می گذارند. این نمایشگاه ها شامل «تالار ارزش ها» (Sahajanand Darshan) که داستان هایی از زندگی سوامینارایان و پیام های او را از طریق دیوراما و رباتیک روایت می کند «قایقرانی فرهنگی» (Sanskruti Darshan) که سفری ۱۰ دقیقه ای با قایق را ارائه می دهد و تاریخ ۱۰ هزار ساله هند را به تصویر می کشد و «سالن پخش فیلم» (Neelkanth Darshan) که فیلمی با کیفیت بالا از زندگی و سفر ۷ ساله ی نیلاکانت ورنی در هیمالیا را نمایش می دهد.

باغ های آکشاردام

اطراف معبد اصلی را باغ های سرسبز و وسیعی احاطه کرده اند که فضایی آرامش بخش و زیبا را برای بازدیدکنندگان فراهم می آورند. این باغ ها با الهام از طبیعت و فرهنگ هند طراحی شده اند و شامل چمن زارها درختان فواره ها و مجسمه های برنزی از شخصیت های برجسته تاریخ و فرهنگ هند هستند. باغ «بهارات اوپوان» (Bharat Upvan) با مساحت ۲ هکتار دارای مجسمه هایی از قهرمانان ملی و شخصیت های مهم هند است. همچنین باغ «لوتوس» (Lotus Garden) که به شکل گل لوتوس طراحی شده و شامل نقل قول های الهام بخش از متفکران و رهبران بزرگ جهان است از دیگر بخش های دیدنی باغ ها محسوب می شود.

آبنمای آهنگین

یکی از جذاب ترین بخش های مجموعه آکشاردهام آبنمای موزیکال یا «یگنپوروش کوند» (Yagnapurush Kund) است. این آبنما در عصرها و پس از غروب آفتاب نمایش خیره کننده ای از رقص آب نور و صدا را ارائه می دهد. در این نمایش داستان هایی از متون مقدس هندو به شیوه ای نمایشی و با استفاده از جلوه های ویژه بصری و صوتی روایت می شوند. این اجرا نمادی از چرخه زندگی و رقص کیهانی است و تجربه ای فراموش نشدنی برای بازدیدکنندگان ایجاد می کند. این آبنما بزرگترین آبنمای پلکانی در هند است.

نحوه دسترسی به معبد آکشاردهام

معبد آکشاردهام در شرق دهلی نو واقع شده و دسترسی به آن با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بسیار آسان است. بهترین و راحت ترین راه برای رسیدن به معبد استفاده از متروی دهلی است. ایستگاه متروی آکشاردهام (Akshardham Metro Station) در خط آبی مترو قرار دارد و تنها حدود ۳۰۰ متر پیاده روی تا ورودی مجموعه فاصله دارد. این ایستگاه به خوبی با تابلوها مشخص شده و به راحتی قابل دسترسی است.

علاوه بر مترو می توانید از تاکسی یا اتوریکشا (توک توک) نیز برای رسیدن به معبد استفاده کنید. با این حال با توجه به ترافیک سنگین دهلی مترو معمولاً گزینه سریع تر و قابل اطمینان تری است. اگر با خودروی شخصی سفر می کنید معبد دارای پارکینگ نیز می باشد اما یافتن جای پارک ممکن است در ساعات اوج شلوغی چالش برانگیز باشد.

بهترین زمان بازدید از معبد دهلی

بهترین زمان برای بازدید از معبد آکشاردهام و شهر دهلی به طور کلی در فصل های خنک تر سال است. ماه های اکتبر تا مارس (مهر تا اسفند) ایده آل ترین زمان هستند زیرا هوا دلپذیر و برای گشت و گذار در فضای باز مناسب است. در این دوره دما معتدل است و از گرمای شدید تابستان و باران های موسمی اجتناب می شود. اوایل بهار (مارس) و اواخر پاییز (اکتبر و نوامبر) به خصوص برای بازدید از باغ ها و فضای باز مجموعه دلپذیر هستند.

بازدید در فصل تابستان (آوریل تا ژوئن) به دلیل گرمای شدید و رطوبت بالا ممکن است کمی دشوار باشد. فصل موسمی (ژوئیه تا سپتامبر) نیز با بارش های سنگین همراه است که می تواند برنامه های بازدید را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین برای تجربه ای راحت تر و لذت بخش تر برنامه ریزی سفر در ماه های خنک تر توصیه می شود.

ساعات بازدید از آکشاردام

معبد آکشاردهام در تمام روزهای هفته به جز روزهای دوشنبه برای بازدید عموم باز است. ساعات بازدید از مجموعه معمولاً از ساعت ۹:۳۰ صبح آغاز می شود و تا ساعت ۶:۳۰ عصر ادامه دارد. لازم به ذکر است که ورود به معبد اصلی و بخش های نمایشگاهی در ساعات مشخصی انجام می شود و ممکن است صف های طولانی وجود داشته باشد به خصوص در تعطیلات و آخر هفته ها. نمایش آبنمای موزیکال نیز معمولاً پس از غروب آفتاب برگزار می شود.

توصیه می شود قبل از بازدید ساعات دقیق و برنامه نمایش ها را از وب سایت رسمی معبد بررسی کنید زیرا ممکن است تغییراتی در برنامه یا ساعات کاری ایجاد شود. همچنین برای بازدید کامل از تمام بخش های مجموعه حداقل ۳ تا ۴ ساعت زمان نیاز خواهید داشت پس برنامه ریزی زمانی مناسب اهمیت دارد.

هزینه بازدید از معبد آکشاردهام

بازدید از مجموعه معبد آکشاردهام و ورود به محوطه اصلی و معبد رایگان است و نیازی به پرداخت هزینه ورودی نیست. این یکی از ویژگی های مثبت این مجموعه است که امکان بازدید را برای همه فراهم می کند. با این حال برای بازدید از برخی بخش های خاص مانند نمایشگاه های هنری (شامل قایقرانی فرهنگی سالن فیلم و تالار ارزش ها) و تماشای آبنمای موزیکال نیاز به تهیه بلیط و پرداخت هزینه جداگانه وجود دارد.

هزینه بلیط برای هر یک از این بخش ها متفاوت است و معمولاً مبلغی مقرون به صرفه برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی در نظر گرفته می شود. اطلاعات دقیق در مورد هزینه هر بخش در محل ورودی آن و همچنین در وب سایت رسمی معبد قابل دسترسی است. این هزینه ها صرف نگهداری و اداره مجموعه می شوند.

قوانین بازدید از معبد آکشاردهام

بازدید از معبد آکشاردهام مستلزم رعایت برخی قوانین و مقررات سخت گیرانه است که برای حفظ قداست مکان و امنیت بازدیدکنندگان وضع شده اند. یکی از مهم ترین قوانین ممنوعیت کامل عکاسی و فیلم برداری در تمام نقاط مجموعه است. دوربین های عکاسی دوربین های فیلم برداری تلفن های همراه تبلت و هرگونه وسیله الکترونیکی مشابه باید قبل از ورود به مجموعه در محل مخصوص نگهداری امانات تحویل داده شوند.

پوشش مناسب نیز از الزامات ورود به معبد است. بازدیدکنندگان باید لباس هایی بپوشند که شانه ها و زانوها را بپوشاند. لباس های کوتاه بدون آستین یا تنگ نامناسب محسوب می شوند. در صورت لزوم پوشش های مناسب در محل ورودی برای اجاره یا خرید موجود هستند. همچنین به همراه داشتن کیف های بزرگ کوله پشتی غذا و نوشیدنی (به جز غذای نوزاد) سیگار الکل و هرگونه وسیله تیز و خطرناک ممنوع است. بازرسی های امنیتی در ورودی بسیار دقیق انجام می شود.

جاهای دیدنی نزدیک معبد آکشاردهام

معبد آکشاردهام در منطقه ای از دهلی قرار دارد که دسترسی به سایر جاذبه های مهم شهر نسبتاً آسان است. با توجه به سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد دهلی می توانید پس از بازدید از آکشاردهام به راحتی به سایر نقاط دیدنی شهر بروید. از جمله جاهای دیدنی نزدیک به معبد می توان به قلعه سرخ (Red Fort) اشاره کرد که یکی از نمادهای تاریخی دهلی و میراث جهانی یونسکو است و حدود ۸ کیلومتر فاصله دارد.

مسجد جامع دهلی (Jama Masjid) یکی از بزرگترین مساجد هند نیز در نزدیکی قلعه سرخ و با فاصله ای مشابه از آکشاردهام قرار گرفته است. آرامگاه همایون (Humayun’s Tomb) پیش نمایشی از معماری تاج محل نیز حدود ۱۲ کیلومتر از معبد فاصله دارد. موزه علوم طبیعی و آگراسن کی بائولی (یک چاه پله تاریخی) نیز از دیگر جاذبه های نسبتاً نزدیک به آکشاردهام هستند که با استفاده از تاکسی یا مترو قابل دسترسی هستند.

رستوران های نزدیک معبد آکشاردهام هند

اطراف معبد آکشاردهام و در مناطق نزدیک به آن گزینه های متنوعی برای صرف غذا وجود دارد. در داخل مجموعه آکشاردهام یک فودکورت بزرگ به نام «پرمواتی آهار گراهم» (Premvati Ahar Gruh) وجود دارد که غذاهای گیاهی هندی و بین المللی را با کیفیت خوب ارائه می دهد. این فودکورت گزینه ای مناسب برای صرف ناهار یا شام در حین بازدید از مجموعه است.

در خارج از مجموعه و در نزدیکی ایستگاه مترو یا در خیابان های اطراف رستوران ها و غذاخوری های محلی متعددی یافت می شوند که انواع غذاهای هندی را سرو می کنند. برخی از این رستوران ها ممکن است کوچک و ساده باشند اما غذاهای محلی خوشمزه ای ارائه دهند. همچنین در مناطق کمی دورتر و در مراکز خرید نزدیک رستوران های با کیفیت تر و بین المللی نیز قابل دسترسی هستند.

هتل های نزدیک معبد آکشاردهام هند

برای گردشگرانی که مایلند در نزدیکی معبد آکشاردهام اقامت داشته باشند گزینه های هتلی متنوعی در مناطق اطراف وجود دارد. این هتل ها از اقامتگاه های اقتصادی و مهمان پذیرها گرفته تا هتل های میان رده را شامل می شوند. اقامت در نزدیکی معبد دسترسی آسان به آن را فراهم می کند اما ممکن است کمی از مرکز شهر دهلی دورتر باشید.

مناطقی مانند نویدا (Noida) که در نزدیکی آکشاردهام قرار دارند دارای هتل های متعددی با سطوح مختلف هستند. همچنین می توانید در مناطق شرقی دهلی که به معبد نزدیک تر هستند به دنبال اقامتگاه باشید. برخی از هتل ها در فاصله چند کیلومتری معبد قرار دارند و با تاکسی یا اتوریکشا به راحتی قابل دسترسی هستند. انتخاب هتل بستگی به بودجه و ترجیحات شما دارد اما اقامت در نزدیکی یک ایستگاه مترو نیز می تواند گزینه خوبی برای دسترسی به معبد و سایر نقاط شهر باشد.

معبد آکشاردهام کجاست؟

معبد آکشاردهام در شهر دهلی نو پایتخت هند و در نزدیکی رودخانه یامونا واقع شده است. آدرس دقیق آن H. 24, Akshardham Setu, New Delhi, INDIA – 110092 می باشد.

چگونه به معبد آکشاردهام برویم؟

بهترین راه دسترسی به معبد آکشاردهام استفاده از متروی دهلی است. ایستگاه متروی آکشاردهام در خط آبی مترو نزدیک ترین ایستگاه به معبد است که تنها حدود ۳۰۰ متر فاصله دارد.

ساعات بازدید معبد آکشاردهام چیست؟

معبد آکشاردهام همه روزه به جز دوشنبه ها از ساعت ۹:۳۰ صبح تا ۶:۳۰ عصر برای بازدید باز است. نمایش آبنمای موزیکال معمولاً بعد از غروب آفتاب برگزار می شود.

هزینه ورودی معبد آکشاردهام چقدر است؟

ورود به مجموعه اصلی و معبد آکشاردهام رایگان است. اما برای بازدید از نمایشگاه های هنری و تماشای آبنمای موزیکال باید بلیط جداگانه تهیه کنید.

آیا داخل معبد آکشاردهام قابل بازدید است؟

بله داخل معبد اصلی برای بازدید و عبادت باز است. بازدیدکنندگان می توانند از زیبایی های معماری حکاکی ها و مجسمه های داخل معبد دیدن کنند و در فضای معنوی آن حضور یابند.

چه نکاتی را هنگام بازدید از معبد آکشاردهام باید رعایت کرد؟

هنگام بازدید پوشش مناسب (پوشاندن شانه ها و زانوها) الزامی است. عکاسی و فیلم برداری در تمام نقاط مجموعه ممنوع است و وسایلی مانند موبایل و دوربین باید در امانات تحویل داده شوند. همچنین به همراه داشتن کیف بزرگ غذا نوشیدنی سیگار و الکل ممنوع است و بازرسی امنیتی انجام می شود.