قولنامه با کد رهگیری معتبر است

بله، قولنامه با کد رهگیری از اعتبار قانونی بسیار بالایی برخوردار است و امنیت معاملات ملکی را به میزان چشمگیری افزایش می دهد. این کد، سند معامله را در سامانه جامع املاک ثبت کرده و از بروز بسیاری از مشکلات حقوقی و کلاهبرداری جلوگیری می کند.

در بازار پویای معاملات ملکی ایران، هر روزه هزاران خرید، فروش، رهن و اجاره انجام می شود. در این میان، قولنامه به عنوان سندی کلیدی برای تعهدات اولیه طرفین، نقش حیاتی ایفا می کند. اما صرف وجود یک قولنامه، تضمین کننده صحت و اعتبار کامل معامله نیست. از سال ۱۳۸۷ با راه اندازی سامانه ای متمرکز برای ثبت معاملات املاک، ابزاری قدرتمند به نام «کد رهگیری» معرفی شد تا به این قراردادهای عادی، اعتبار و اطمینان بیشتری ببخشد. این کد ۱۳ رقمی، نه تنها از بروز تخلفات و کلاهبرداری های رایج در حوزه ملک جلوگیری می کند، بلکه پشتوانه قانونی مستحکمی برای طرفین معامله فراهم می آورد.

در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق جایگاه قانونی قولنامه، تفاوت آن با سند رسمی، مفهوم و کارکرد کد رهگیری و مزایای بی شمار آن می پردازیم. همچنین، راهنمای گام به گام دریافت و استعلام کد رهگیری را برای انواع معاملات ملکی ارائه خواهیم داد تا شما بتوانید با آگاهی کامل و اطمینان خاطر، قدم در مسیر معاملات ملکی خود بگذارید و از حقوق خود به بهترین نحو محافظت کنید.

قولنامه چیست و چه تفاوتی با سند رسمی دارد؟

قولنامه، سندی است که به موجب آن دو یا چند نفر (اعم از خریدار و فروشنده، یا موجر و مستاجر) بر سر انجام یک معامله ملکی در آینده یا تعهدات مربوط به آن، به توافق می رسند. این سند می تواند به صورت دستی، در دفاتر مشاور املاک یا به صورت سیستمی با کد رهگیری تنظیم شود. قولنامه یک قرارداد «تعهدآور» است، به این معنا که طرفین را به انجام مفاد ذکر شده در آن ملزم می کند، اما لزوماً به معنای انتقال قطعی مالکیت نیست.

تفاوت های کلیدی قولنامه با سند رسمی عبارتند از:

• ماهیت حقوقی: قولنامه یک قرارداد عادی و غیررسمی است که در آن، طرفین متعهد می شوند که در آینده سند رسمی را به نام یکدیگر منتقل کنند یا ملکی را به اجاره دهند. در مقابل، سند رسمی توسط دفاتر اسناد رسمی و با رعایت تشریفات قانونی تنظیم می شود و بلافاصله پس از امضا، مالکیت را به صورت قطعی منتقل می کند.
• قدرت اثباتی: سند رسمی به دلیل ثبت در دفاتر اسناد رسمی و نظارت دولت، دارای اعتبار اثباتی مطلق است و هیچ کس نمی تواند محتوای آن را انکار کند، مگر با ارائه دلایل محکم برای اثبات جعل. در حالی که قولنامه عادی، هرچند معتبر است، اما در مراجع قضایی ممکن است نیاز به ارائه مستندات و شهود بیشتری برای اثبات صحت داشته باشد.
• مرحله معامله: قولنامه عموماً در مراحل اولیه معامله تنظیم می شود، زمانی که طرفین هنوز برای انتقال قطعی سند رسمی آماده نیستند یا نیاز به گذراندن مراحل اداری دارند. سند رسمی، مرحله نهایی و قطعی انتقال مالکیت را نشان می دهد.
• انتقال مالکیت: با امضای قولنامه، مالکیت عین ملک منتقل نمی شود، بلکه حق و حقوقی بر ملک برای خریدار ایجاد می گردد. انتقال مالکیت قطعی تنها با ثبت سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی صورت می پذیرد.

جایگاه قانونی قولنامه قبل از ثبت سند رسمی بسیار مهم است. این سند تا زمانی که سند رسمی تنظیم نشده، به عنوان مهم ترین مستند برای اثبات تعهدات طرفین و حقوق مالکانه (هرچند غیرقطعی) در محاکم قضایی مورد استناد قرار می گیرد. با این حال، همانطور که اشاره شد، قولنامه با کد رهگیری به دلیل ثبت در سامانه سراسری، اعتبار و قدرت اثباتی بسیار بیشتری نسبت به یک قولنامه دستی یا بنگاهی بدون کد رهگیری دارد.

کد رهگیری املاک: تضمین کننده اعتبار قولنامه شما

کد رهگیری املاک، یک شناسه منحصر به فرد ۱۳ رقمی است که پس از ثبت هر قرارداد خرید، فروش، رهن یا اجاره ملک در سامانه سراسری ثبت معاملات و املاک کشور (سامانه ایران املاک) صادر می شود. این کد به منزله شناسنامه الکترونیکی آن قرارداد است و تمامی جزئیات معامله و اطلاعات طرفین و ملک را به صورت متمرکز و یکپارچه در پایگاه داده های کشوری ثبت می کند.

مقدمه ای بر سامانه ثبت معاملات و املاک کشور (سامانه ایران املاک)

در راستای شفاف سازی و ایجاد امنیت در بازار مسکن، سامانه جامع املاک و مستغلات کشور با هدف ثبت و نظارت بر کلیه معاملات ملکی آغاز به کار کرد. این سامانه به مشاوران املاک دارای پروانه کسب معتبر این امکان را می دهد تا اطلاعات قراردادهای خود را وارد کرده و کد رهگیری دریافت کنند. این اقدام، یک گام مهم در جهت هوشمندسازی و رسمی سازی هرچه بیشتر معاملات عادی محسوب می شود.

نقش کد رهگیری در ارتقاء قولنامه از یک سند عادی به یک سند معتبرتر

وقتی یک قولنامه در سامانه با کد رهگیری ثبت می شود، از حالت یک سند عادی که صرفاً بین دو طرف و احیاناً یک واسطه تنظیم شده، خارج شده و به یک سند دارای پشتوانه دولتی تبدیل می گردد. اطلاعات این قرارداد به صورت رسمی در پایگاه داده های کشور ثبت و قابل استعلام می شود. این امر قدرت اثباتی قولنامه را در مراجع قضایی به شدت افزایش می دهد و به آن رسمیت بیشتری می بخشد.

چرا کد رهگیری جلوی معاملات مکرر و کلاهبرداری را می گیرد؟

یکی از مهمترین مزایای کد رهگیری، اتصال آن به شبکه سراسری اطلاعات املاک است. زمانی که یک ملک با کد رهگیری معامله می شود، اطلاعات آن بلافاصله در سامانه ثبت می گردد و از این رو، امکان فروش همزمان یک ملک به چند نفر (فروش مال غیر) به حداقل می رسد. هرگونه اقدام بعدی برای معامله همان ملک با همان مشخصات، توسط سامانه شناسایی شده و اجازه ثبت مجدد داده نمی شود. این ویژگی، نقش بازدارنده ای قوی در برابر کلاهبرداری های ملکی دارد و امنیت معامله را برای هر دو طرف به ویژه خریدار به طرز چشمگیری افزایش می دهد.

کد رهگیری املاک، قرارداد شما را از یک توافق کاغذی به سندی با هویت دیجیتال و پشتوانه ملی تبدیل می کند که ضامن شفافیت و امنیت در بازار مسکن است.

مزایای بی شمار قولنامه با کد رهگیری: چرا این کد را جدی بگیریم؟

دریافت کد رهگیری برای قولنامه، تنها یک تشریفات اداری نیست؛ بلکه یک سپر حفاظتی قوی برای حقوق طرفین معامله به شمار می رود. این کد، مزایای بی شماری دارد که هر فرد در آستانه معامله ملکی باید آن ها را جدی بگیرد:

۱. اعتبار حقوقی و قضایی بالا

قولنامه ای که دارای کد رهگیری است، در مقایسه با یک قولنامه دستی یا بدون کد، از اعتبار حقوقی و قدرت اثباتی بسیار بیشتری در دادگاه ها و مراجع قانونی برخوردار است. ثبت رسمی معامله در سامانه کشوری، شکی بر وجود و صحت قرارداد باقی نمی گذارد و اثبات ادعاهای مطرح شده را آسان تر می کند. قاضی می تواند با استعلام کد رهگیری، جزئیات معامله را بررسی کرده و بر اساس آن حکم صادر کند.

۲. جلوگیری از فروش مال غیر

همانطور که پیش تر اشاره شد، ثبت معامله و دریافت کد رهگیری، به منزله ثبت سراسری آن ملک و معامله انجام شده روی آن است. این امر به طور موثری از فروش مجدد یک ملک به اشخاص دیگر جلوگیری می کند. سیستم به محض ثبت اطلاعات یک ملک، آن را به عنوان معامله شده شناسایی کرده و امکان ثبت معامله ثانویه بر روی همان ملک را مسدود می سازد. این مزیت، اصلی ترین ابزار برای مقابله با کلاهبرداری های رایج در بازار مسکن است.

۳. شفافیت اطلاعاتی

با ثبت اطلاعات ملک در سامانه، امکان دسترسی به برخی جزئیات مهم فراهم می شود که می تواند از پنهان کاری ها جلوگیری کند. به عنوان مثال، مشاور املاک قبل از ثبت نهایی، می تواند از بدهی های احتمالی ملک (مانند بدهی به بانک یا دارایی)، در رهن بودن ملک، یا قرار گرفتن آن در طرح های شهرداری مطلع شود. این شفافیت، به خریدار کمک می کند تا با دید بازتری تصمیم بگیرد و از بروز مشکلات آتی جلوگیری کند.

۴. محافظت از حقوق طرفین

ثبت قرارداد با کد رهگیری، به هر دو طرف معامله اطمینان بیشتری می دهد. برای فروشنده، تضمین می کند که خریدار متعهد به پرداخت اقساط یا تکمیل فرآیند معامله است. برای خریدار نیز اطمینان می دهد که فروشنده نمی تواند به سادگی از انجام معامله سر باز زند یا به اصطلاح دبه کند. هرگونه فسخ قرارداد باید بر اساس شرایط قانونی مندرج در خود قولنامه و با دلایل موجه باشد.

۵. دریافت خدمات دولتی

در حال حاضر، برای دریافت بسیاری از خدمات دولتی مرتبط با ملک، ارائه کد رهگیری قرارداد ملکی الزامی شده است. از جمله این خدمات می توان به دریافت انشعابات آب، برق، گاز و تلفن برای ملک، یا دریافت وام های مرتبط با مسکن اشاره کرد. نداشتن کد رهگیری می تواند فرآیند دریافت این خدمات را با مشکل مواجه کند یا حتی غیرممکن سازد.

۶. اطمینان خاطر

در نهایت، شاید مهمترین مزیت کد رهگیری برای افراد عادی، ایجاد آرامش روانی و اطمینان خاطر باشد. دانستن اینکه معامله شما در یک سیستم رسمی ثبت شده و از پشتوانه قانونی برخوردار است، باعث می شود خریدار، فروشنده، موجر یا مستاجر با خیال آسوده تری در مسیر معامله قدم بردارند و نگران کلاهبرداری یا سوءاستفاده های احتمالی نباشند.

چگونه یک قولنامه با کد رهگیری معتبر دریافت کنیم؟ (راهنمای گام به گام)

برای دریافت یک قولنامه با کد رهگیری معتبر، رعایت چند مرحله و نکته ضروری است. این فرآیند عمدتاً توسط مشاور املاک انجام می شود، اما آگاهی شما از جزئیات آن، تضمین کننده صحت و امنیت معامله خواهد بود.

۱. انتخاب مشاور املاک معتبر

اولین و مهمترین گام، انتخاب یک مشاور املاک دارای مجوز رسمی و کد صنفی از اتحادیه مشاوران املاک است. بنگاه هایی که مجوز ندارند یا حاضر به ارائه کد رهگیری نیستند، قابل اعتماد نیستند. شما می توانید مجوز یک بنگاه را با استعلام از اتحادیه مربوطه بررسی کنید. این اطمینان به شما کمک می کند که قرارداد شما به درستی در سامانه ثبت شود.

۲. مدارک لازم برای ثبت قرارداد

برای ثبت قرارداد در سامانه، طرفین معامله (خریدار/فروشنده یا موجر/مستاجر) باید مدارک زیر را به مشاور املاک ارائه دهند:

• مدارک هویتی طرفین: اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه برای هر دو طرف معامله. اگر یکی از طرفین شرکت یا موسسه باشد، مدارک ثبتی و روزنامه رسمی شرکت به همراه شناسنامه و کارت ملی نماینده قانونی لازم است.
• مدارک مالکیت ملک:
  • برای املاک دارای سند رسمی: اصل سند مالکیت (تک برگ یا منگوله دار).
  • برای املاک قولنامه ای: سلسله قولنامه های قبلی تا رسیدن به مالکیت اولیه یا بنچاق معتبر.
• کد پستی معتبر ملک: تأکید می شود که دقت و صحت کد پستی از اهمیت بالایی برخوردار است. بهتر است کد پستی از طریق قبوض جدید آب، برق، گاز یا با استعلام از اداره پست تأیید شود، نه صرفاً از روی کارت ملی یا اسناد قدیمی.
• وکالت نامه (در صورت وجود وکیل): اگر یکی از طرفین توسط وکیل قانونی خود اقدام می کند، اصل و کپی وکالت نامه رسمی با ذکر صریح حدود اختیارات وکیل ضروری است.
• اطلاعات کد پستی محل سکونت طرفین (برای دریافت پیامک کد رهگیری).

۳. فرآیند ثبت اطلاعات در سامانه

پس از ارائه مدارک، مشاور املاک اطلاعات کامل طرفین، مشخصات دقیق ملک (شامل آدرس، پلاک ثبتی، متراژ، امکانات و…) و جزئیات کامل معامله (مبلغ، نحوه پرداخت، تاریخ تحویل، تاریخ تنظیم سند رسمی، شرایط فسخ و…) را در سامانه ثبت معاملات و املاک کشور وارد می کند. این فرآیند به صورت آنلاین و در محیطی امن انجام می شود.

۴. دریافت پیامک کد رهگیری

پس از ثبت اولیه اطلاعات و تأیید آن در سامانه، یک پیامک حاوی کد رهگیری ۱۳ رقمی برای خریدار و فروشنده (یا موجر و مستاجر) ارسال می شود. نگهداری این پیامک و کد رهگیری بسیار مهم است، زیرا برای استعلام های آتی و پیگیری های احتمالی به آن نیاز خواهید داشت.

۵. چاپ قرارداد و نشانه های اصالت

پس از تأیید نهایی، مشاور املاک نسخه چاپی قرارداد (معمولاً در سه نسخه) را از سامانه دریافت می کند. این قراردادها دارای ویژگی های امنیتی خاصی هستند:

• هولوگرام: برچسب امنیتی هولوگرام بر روی تمامی نسخه ها چسبانده می شود.
• کد QR: در بالای هر نسخه از قرارداد یک کد QR چاپ شده که امکان استعلام سریع و تأیید اصالت را فراهم می کند.
• شماره سریال و مشخصات قرارداد: تمامی نسخه ها دارای شماره سریال منحصر به فرد و اطلاعات دقیق قرارداد هستند.

یک نسخه از قرارداد نزد مشاور املاک، یک نسخه نزد خریدار/مستاجر و یک نسخه نزد فروشنده/موجر باقی می ماند.

۶. نکات حیاتی پس از دریافت قرارداد

پس از دریافت نسخه های چاپی قرارداد، حتماً موارد زیر را با دقت بررسی کنید:

• مطابقت کامل مفاد قرارداد با توافقات شفاهی.
• صحت مشخصات هویتی طرفین (نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس).
• صحت مشخصات ملک (متراژ، پلاک ثبتی، آدرس، امکانات).
• وجود هولوگرام و کد QR بر روی تمامی نسخه ها.
• درج صحیح کد رهگیری در متن قرارداد.

استعلام و تایید صحت قولنامه با کد رهگیری: یک گام ضروری

پس از دریافت قولنامه دارای کد رهگیری، برای اطمینان کامل از صحت و ثبت رسمی قرارداد، لازم است که آن را استعلام کنید. این کار به شما اطمینان می دهد که اطلاعات وارد شده در سامانه صحیح بوده و معامله شما به طور رسمی به ثبت رسیده است.

نحوه استعلام کد رهگیری

برای استعلام کد رهگیری، باید به سایت رسمی سامانه ثبت معاملات و املاک کشور مراجعه کنید. آدرس معمول این سامانه www.iranika.ir/Rahgiri یا از طریق پورتال جامع سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قابل دسترسی است. (توجه داشته باشید که آدرس دقیق ممکن است در طول زمان تغییر کند، لذا جستجوی سامانه استعلام کد رهگیری املاک در موتورهای جستجو بهترین راه است.)

مراحل استعلام با استفاده از کد ملی و کد رهگیری

1. به آدرس سامانه استعلام کد رهگیری مراجعه کنید.
2. معمولاً یک بخش با عنوان استعلام کد رهگیری یا مشابه آن وجود دارد.
3. در این بخش، کادر مربوط به کد رهگیری (همان کد ۱۳ رقمی که دریافت کرده اید) و کد ملی یکی از طرفین قرارداد (کد ملی خود یا طرف مقابل) را با دقت وارد کنید.
4. پس از وارد کردن اطلاعات، بر روی دکمه جستجو یا استعلام کلیک کنید.
5. اگر اطلاعات به درستی ثبت شده باشد، جزئیات مربوط به قرارداد شما شامل مشخصات طرفین، مشخصات ملک، تاریخ ثبت و نوع معامله (خرید/فروش، رهن/اجاره) به شما نمایش داده خواهد شد.
6. در صورت نیاز، امکان چاپ یک نسخه از خلاصه قرارداد نیز معمولاً فراهم است.

اهمیت استعلام برای اطمینان از صحت و ثبت قرارداد این است که به شما کمک می کند هرگونه اشتباه سهوی یا عمدی در ثبت اطلاعات را شناسایی کنید. اگر اطلاعات نمایش داده شده با قولنامه فیزیکی شما یا توافقاتتان مغایرت دارد، باید فوراً با مشاور املاک خود تماس گرفته و برای رفع مشکل اقدام نمایید. این گام کوچک، می تواند از بروز مشکلات بزرگ حقوقی در آینده جلوگیری کند.

هزینه های کد رهگیری: واقعیت ها و شایعات

بحث هزینه های مربوط به کد رهگیری همواره یکی از نقاط ابهام برای عموم مردم بوده و برخی مشاوران املاک نیز با سوءاستفاده از این ابهام، مبالغی خارج از عرف دریافت می کنند. اما قانون در این زمینه چه می گوید؟

قانون چه می گوید؟ آیا دریافت کد رهگیری رایگان است یا نه؟

طبق مصوبات و دستورالعمل های اتحادیه مشاوران املاک، دریافت کد رهگیری به خودی خود هزینه ای جداگانه از حق کمیسیون مصوب ندارد. به عبارت دیگر، مشاوران املاک موظف هستند پس از انجام معامله و دریافت حق کمیسیون قانونی، کد رهگیری را نیز بدون دریافت هزینه اضافی برای طرفین معامله صادر کنند.

هزینه ای که بابت صدور کد رهگیری از سوی سامانه برای مشاور املاک اعمال می شود، بسیار ناچیز است و در چارچوب حق کمیسیون دریافتی از طرفین قرار می گیرد. بنابراین، هیچ مشاور املاکی حق ندارد به بهانه دریافت کد رهگیری، مبلغی مازاد بر حق کمیسیون قانونی از شما طلب کند.

هزینه مصوب برای کمیسیون مشاور املاک و ارتباط آن با کد رهگیری

حق کمیسیون مشاور املاک بر اساس تعرفه های مصوب اتحادیه صنفی تعیین می شود و معمولاً درصدی از مبلغ معامله (برای خرید و فروش) یا درصدی از مبلغ رهن و اجاره (برای رهن و اجاره) است. این تعرفه ها به صورت سالانه یا دوره ای بازنگری و اعلام می شوند. صدور کد رهگیری، بخشی از فرآیند تکمیل معامله در یک بنگاه املاک رسمی است و هزینه آن در همان حق کمیسیون لحاظ شده است. مشاور املاک نمی تواند این دو مورد را از هم تفکیک کرده و برای کد رهگیری، فاکتور جداگانه یا هزینه اضافی مطالبه کند.

چگونه از دریافت هزینه های اضافی توسط مشاوران املاک جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از پرداخت هزینه های اضافی و غیرقانونی، به نکات زیر توجه کنید:

1. انتخاب مشاور املاک دارای مجوز: همیشه به بنگاه هایی مراجعه کنید که دارای پروانه کسب معتبر از اتحادیه مشاوران املاک هستند.
2. آگاهی از تعرفه کمیسیون: قبل از انجام معامله، از تعرفه مصوب حق کمیسیون آگاه باشید و در صورت نیاز، از مشاور املاک بخواهید تعرفه را به شما نشان دهد.
3. عدم پرداخت هزینه جداگانه برای کد رهگیری: هرگز به بهانه دریافت کد رهگیری، مبلغی جداگانه از حق کمیسیون پرداخت نکنید.
4. دریافت فاکتور رسمی: پس از پرداخت کمیسیون، حتماً فاکتور رسمی و معتبر دریافت کنید که مبلغ پرداختی و جزئیات آن (شامل حق کمیسیون و مالیات بر ارزش افزوده) در آن درج شده باشد.

نحوه شکایت: در صورتی که مشاور املاکی از شما هزینه اضافی بابت کد رهگیری دریافت کرد یا از صدور آن امتناع ورزید، می توانید با شماره تلفن اتحادیه مشاوران املاک شهر خود تماس گرفته و شکایت خود را ثبت نمایید. اتحادیه موظف به رسیدگی به این شکایات است.

موارد خاص: کد رهگیری برای املاک قولنامه ای و اجاره نامه ها

کد رهگیری نه تنها برای خرید و فروش املاک با سند رسمی اهمیت دارد، بلکه در معاملات مربوط به املاک قولنامه ای و اجاره نامه ها نیز نقش حیاتی ایفا می کند و امنیت مضاعفی به این نوع معاملات می بخشد.

کد رهگیری املاک قولنامه ای

املاک قولنامه ای به آن دسته از املاکی اطلاق می شود که سند مالکیت رسمی (تک برگ یا منگوله دار) ندارند و انتقال مالکیت آن ها از طریق مبایعه نامه های عادی (قولنامه) و یا بنچاق های قدیمی صورت می گیرد. این نوع املاک به دلیل نداشتن سند رسمی، بیشتر در معرض خطر کلاهبرداری و فروش مال غیر قرار دارند. از این رو، دریافت کد رهگیری برای معاملات این املاک از اهمیت مضاعفی برخوردار است.

• ضرورت مضاعف کد رهگیری: در معاملات املاک قولنامه ای، کد رهگیری به عنوان یک «سند ثبتی مجازی» عمل می کند و به قرارداد عادی شما، اعتبار و رسمیت می بخشد. ثبت قولنامه در سامانه و دریافت کد رهگیری، مانع از فروش مجدد ملک به فردی دیگر توسط مالک می شود و یک لایه حفاظتی محکم ایجاد می کند.
• مدارک مورد نیاز: علاوه بر مدارک هویتی طرفین، برای املاک قولنامه ای نیاز به ارائه سلسله قولنامه های معتبر قبلی است که اثبات کننده مالکیت فروشنده باشد. مشاور املاک باید تمامی این قولنامه ها را بررسی کرده و از صحت آن ها اطمینان حاصل کند. کد پستی معتبر ملک نیز حیاتی است.

کد رهگیری اجاره نامه

از سال های اخیر، ثبت اجاره نامه ها و دریافت کد رهگیری برای آن ها نیز اهمیت فزاینده ای یافته است. این اقدام نه تنها به شفافیت بازار اجاره کمک می کند، بلکه به حمایت از حقوق موجر و مستاجر نیز می پردازد و از بروز بسیاری از اختلافات جلوگیری می نماید.

• معرفی سامانه ملی املاک و اسکان: ثبت و دریافت کد رهگیری اجاره نامه معمولاً از طریق سامانه ملی املاک و اسکان کشور یا از طریق دفاتر مشاور املاک انجام می شود. هدف این سامانه، شناسایی و ثبت تمامی املاک مسکونی و اطلاعات سکونتی کشور است.
• مراحل ثبت و دریافت کد رهگیری اجاره نامه:
  1. شروع توسط موجر: در اغلب موارد، موجر (صاحبخانه) باید ابتدا ملک خود را در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت کرده و سپس اطلاعات اجاره نامه را وارد کند.
  2. تأیید توسط مستاجر: پس از ثبت اطلاعات توسط موجر، مستاجر نیز باید وارد سامانه شده و اجاره نامه را تأیید کند. پس از تأیید نهایی توسط هر دو طرف، کد رهگیری صادر می شود.
  3. از طریق مشاور املاک: بسیاری از افراد ترجیح می دهند این فرآیند را از طریق مشاور املاک انجام دهند که در این صورت، مشاور املاک تمامی مراحل را در سامانه ثبت معاملات و املاک کشور انجام داده و کد رهگیری را صادر می کند.
• مدارک لازم برای اجاره نامه:
  • مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه) موجر و مستاجر.
  • سند مالکیت ملک یا قولنامه معتبر (برای املاک قولنامه ای).
  • قبوض آب، برق، گاز و تلفن ملک برای تأیید کد پستی و مشخصات ملک.
• مزایای کد رهگیری برای اجاره نامه ها:
  • پشتیبانی قانونی: در صورت بروز اختلاف بین موجر و مستاجر، اجاره نامه دارای کد رهگیری از پشتوانه قانونی محکم تری در محاکم قضایی برخوردار است.
  • جلوگیری از سوءاستفاده: ثبت رسمی اجاره نامه، مانع از سوءاستفاده های احتمالی مانند اجاره دادن ملک به چندین نفر یا پنهان کاری اطلاعات می شود.
  • امکان پیگیری حقوقی: امکان پیگیری تخلفات یا عدم ایفای تعهدات برای هر دو طرف آسان تر می شود.
  • پایه اطلاعاتی برای مالیات: این اطلاعات می تواند مبنایی برای دریافت مالیات بر اجاره باشد که به شفافیت مالیاتی کمک می کند.

تأکید می شود که دریافت کد رهگیری برای اجاره نامه ها، به ویژه برای موجرین، الزامی است و عدم ثبت آن می تواند منجر به جریمه های مالیاتی شود.

نکات مهم در مورد قولنامه با کد رهگیری

با وجود تمام مزایای کد رهگیری، برخی نکات و پرسش ها همواره مطرح هستند که آگاهی از آن ها می تواند به شما در تصمیم گیری و انجام معامله ای امن تر کمک کند.

تفاوت قولنامه با کد رهگیری و بدون کد رهگیری

فرق اساسی بین این دو در میزان اعتبار و پشتوانه قانونی است. قولنامه بدون کد رهگیری، تنها یک سند عادی و دست نویس است که اعتبار آن به امضای طرفین و شهود محدود می شود. در صورت بروز اختلاف، اثبات صحت آن ممکن است دشوار و زمان بر باشد و خطر کلاهبرداری (مثل فروش به چند نفر) در آن بسیار بالاتر است. در مقابل، قولنامه با کد رهگیری به دلیل ثبت در سامانه جامع املاک و مستغلات کشور، دارای یک شناسه منحصر به فرد ملی است که آن را به سندی رسمی تر تبدیل می کند. این کد، امکان استعلام و پیگیری را فراهم کرده و از فروش مال غیر جلوگیری می کند. قدرت اثباتی آن در دادگاه ها به مراتب بیشتر است و به عنوان یک سند معتبرتر مورد پذیرش قرار می گیرد.

آیا قولنامه با کد رهگیری جایگزین سند رسمی است؟

خیر، قولنامه با کد رهگیری هرچقدر هم معتبر باشد، جایگزین سند رسمی مالکیت نیست. سند رسمی تنها سندی است که به صورت قطعی و غیرقابل انکار، مالکیت ملک را به نام شخص ثبت می کند و در دفاتر اسناد رسمی و اداره ثبت اسناد و املاک کشور به ثبت می رسد. قولنامه (حتی با کد رهگیری) یک تعهدنامه برای انجام مراحل بعدی نقل و انتقال سند رسمی است و صرفاً حقوقی بر ملک برای خریدار ایجاد می کند، نه مالکیت قطعی آن. برای انتقال کامل و قطعی مالکیت، لازم است که پس از انجام تعهدات قولنامه، به دفتر اسناد رسمی مراجعه و سند مالکیت را به نام خریدار منتقل کرد.

اعتبار قانونی کد رهگیری املاک

اعتبار قانونی کد رهگیری به دلیل ثبت آن در سامانه سراسری و تحت نظارت اتحادیه املاک و وزارت راه و شهرسازی است. این کد در محاکم قضایی به عنوان یک مدرک معتبر شناخته می شود و می تواند به اثبات وجود معامله و جزئیات آن کمک شایانی کند. وجود این کد، امکان هرگونه ادعای انکار یا تردید نسبت به اصالت قرارداد را به شدت کاهش می دهد.

عواقب نداشتن کد رهگیری در قولنامه

عدم دریافت کد رهگیری در معاملات ملکی می تواند عواقب جدی و پرهزینه ای داشته باشد:

• خطر کلاهبرداری: افزایش احتمال فروش ملک به چندین نفر.
• عدم امکان استعلام: نبود راهی برای اطمینان از وضعیت بدهی یا طرح های احتمالی ملک.
• ضعف در اثبات حقوقی: در صورت بروز اختلاف، اثبات صحت معامله در دادگاه دشوارتر و مستلزم ارائه مدارک و شهود بیشتر است.
• محرومیت از خدمات دولتی: عدم امکان دریافت برخی خدمات مانند انشعابات یا وام های مرتبط با مسکن.
• عدم شفافیت: افزایش ریسک پنهان کاری اطلاعات و عدم صداقت طرفین.

فسخ قولنامه با کد رهگیری

فسخ قولنامه ای که دارای کد رهگیری است، تابع شرایط قانونی و مفاد مندرج در خود قولنامه است. این بدان معنا نیست که با داشتن کد رهگیری، فسخ غیرممکن می شود، بلکه فسخ آن باید بر اساس دلایل موجه و قانونی باشد. شرایط فسخ معمولاً شامل موارد زیر است:

• خیارات قانونی: مانند خیار غبن (تفاوت فاحش قیمت)، خیار عیب (وجود عیب در ملک)، یا خیار شرط (شرط فسخ در قرارداد).
• عدم ایفای تعهدات: اگر یکی از طرفین به تعهدات خود (مانند عدم پرداخت اقساط یا عدم تحویل ملک) عمل نکند، طرف دیگر می تواند طبق شرایط قرارداد و قانون، اقدام به فسخ کند.
• توافق طرفین: بهترین و ساده ترین راه فسخ، توافق دو طرفه و اقاله قرارداد است.

در هر صورت، برای فسخ قولنامه با کد رهگیری، مشاوره با یک وکیل متخصص املاک توصیه می شود تا مراحل قانونی به درستی طی شده و حقوق هیچ یک از طرفین تضییع نگردد.

مدارک لازم برای کد رهگیری قولنامه

مدارک مورد نیاز برای دریافت کد رهگیری، در بخش های قبلی به تفصیل مورد بحث قرار گرفت. به طور خلاصه، این مدارک شامل موارد زیر است:

1. اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه طرفین معامله.
2. اصل سند مالکیت (برای املاک دارای سند رسمی) یا سلسله قولنامه های معتبر (برای املاک قولنامه ای).
3. کد پستی معتبر ملک.
4. مدارک هویتی وکیل و وکالت نامه رسمی (در صورت حضور وکیل).

نقش مشاور املاک در کد رهگیری

مشاور املاک نقش محوری در فرآیند دریافت کد رهگیری دارد. او نه تنها واسطه بین طرفین معامله است، بلکه مسئولیت قانونی ثبت دقیق و صحیح اطلاعات در سامانه جامع املاک و مستغلات کشور را بر عهده دارد. یک مشاور املاک معتبر باید:

• دارای پروانه کسب معتبر و کد صنفی باشد.
• اطلاعات کامل و دقیقی از قوانین و مقررات مربوط به معاملات ملکی داشته باشد.
• نسبت به صحت مدارک و اطلاعات ارائه شده توسط طرفین، دقت و بررسی لازم را به عمل آورد.
• تمامی مراحل ثبت قرارداد و دریافت کد رهگیری را به درستی و در زمان مقرر انجام دهد.
• نسخه های چاپی قرارداد دارای هولوگرام و کد QR را به طرفین تحویل دهد.
• از دریافت هرگونه وجه اضافی بابت کد رهگیری خودداری کند.

انتخاب یک مشاور املاک با تجربه و متعهد، قدم اول در تضمین یک معامله امن و دریافت کد رهگیری معتبر است.

حتی یک قولنامه دستی، اگرچه در جایگاه قانونی پایین تری قرار دارد، اما در صورت اثبات صحت امضا و اراده طرفین، در محاکم قضایی قابل استناد است. با این حال، ریسک های فراوانی به همراه دارد و استفاده از کد رهگیری همواره ارجح است.

نتیجه گیری: با کد رهگیری، معامله ای مطمئن را تجربه کنید

در پایان، باید تأکید کرد که در دنیای پیچیده و گاه پر مخاطره معاملات ملکی، قولنامه با کد رهگیری دیگر یک گزینه انتخابی نیست، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر محسوب می شود. این کد ۱۳ رقمی که توسط سامانه ثبت معاملات و املاک کشور صادر می گردد، به منزله یک سند رسمی مجازی، قراردادهای عادی شما را در سطح ملی ثبت کرده و از اعتبار حقوقی و قضایی بالایی برخوردار است.

مزایای استفاده از کد رهگیری، از جلوگیری از کلاهبرداری و فروش مال غیر گرفته تا افزایش شفافیت اطلاعاتی، محافظت از حقوق طرفین، و تسهیل در دریافت خدمات دولتی، همگی گواه بر اهمیت بی بدیل آن هستند. چه در حال خرید و فروش یک ملک با سند رسمی باشید، چه در حال معامله یک ملک قولنامه ای، و چه قصد اجاره دادن یا اجاره کردن ملکی را دارید، اصرار بر دریافت این کد هوشمندانه و حیاتی است.

با آگاهی کامل از فرآیند دریافت، نحوه استعلام، و هزینه های مربوط به کد رهگیری، می توانید با اطمینان خاطر بیشتری قدم در مسیر معاملات ملکی خود بگذارید. انتخاب مشاور املاک معتبر و دقت در تمامی مراحل، ضامن امنیت سرمایه و آرامش خاطر شما خواهد بود. پس، همواره به یاد داشته باشید که برای هر معامله ملکی، از دریافت قولنامه با کد رهگیری معتبر اطمینان حاصل کنید و با دانش و آگاهی، از خود و سرمایه تان محافظت نمایید.